TẬP THƠ CỔ TRUNG HOA. NGUYỄN TRỌNG THUẬN. TUYỂN DỊCH (2)

 

          Phần tra cứu và đánh chữ dựa theo nguồn: Từ điển Hán Viêt. hvdic.thivien.net  và có sử dụng thêm từ nguồn: hannom.huecit.vn. Cũng xin có lời cảm ơn kính gởi đến Ban biên tập hai nguồn vừa nêu trên. 
Nhờ đó mà tôi đã hoàn thành được phần đánh chữ cho từng bài thơ.

TB. Nếu có ai đó hữu duyên vào blog này biết và nắm rõ về lý lịch ông Nguyễn Trọng Thuận. Xin vui lòng phản hồi ở dưới bài để người sau thông hiểu về quá trình hoạt động của ông mà nghênh kính. Xin đa tạ...

Phùng hoán Sinh (冯焕生). Sơn hành (Đỗ Mục). Kt: 50cm x 95cm. Mực nho/giấy. Năm 1997.

(Bản thư pháp minh họa. Không dính dáng gì đến tập thơ của ông Nguyễn Trọng Thuận).

  山行                                SƠN HÀNH

遠上寒山石徑斜,     Viễn thượng hàn sơn thạch kính tà,

白雲生處有人家。     Bạch vân sanh xứ hữu nhân gia. 

停車坐愛楓林晚,     Đình xa tọa ái phong lâm vãn, 

霜葉紅於二月花。     Sương diệp hồng ư nhị nguyệt hoa.

                       杜牧                Đỗ Mục

                                                                    (Bản thư pháp "Sơn hành" minh họa cho bài viết).

(Tiếp theo)

 Mục lục tập số 02:

Bài số 21.           情 詩                                       Tình thi

Bài số 22.           詠 懷                                      Vịnh hoài

Bài số 23.           詠 懷                 Vịnh hoài

Bài số 24.           詠 懷                                      Vịnh hoài

Bài số 25.           飲 馬 長 城 窟 行                   Ẩm mã trường thành quật hành

Bài số 26.           雜 詩                                      Tạp thi

Bài số 27.           莊 子 鼓 盆                              Trang-Tử cổ bồn

Bài số 28.           李 陵 別 蘇 武 (1)                    Lý-Lăng biệt Tô-Vũ

Bài số 29.           李 陵 別 蘇 武 (2)                  Lý-Lăng biệt Tô-Vũ                   

Bài số 30.           李 陵 別 蘇 武 (3)                    Lý-Lăng biệt Tô-Vũ        

Bài số 31.           楊 叛 兒                                     Dương bạn nhi

Bài số 32.           讀 曲 歌                                     Độc khúc ca

Bài số 33.           子 夜 歌 (1)                               Tử dạ ca

Bài số 34.           子 夜 歌 (2)                                Tử dạ ca

Bài số 35.           子 夜 歌 (3)                                Tử dạ ca

Bài số 36.           子 夜 歌 (4)                                Tử dạ ca

Bài số 37.            從 軍 行                                     Tòng quân hành

Bài số 38.             天 情                                       Thiên tình

Bài số 39.             失 題                                          Thất đề

              Bài số 40.             情 詩                                          Tình thi.

 

  

Bài số 21.           情詩

                       Tình thi

君行殊不返             Quân hành thù bất phản

我飾爲誰榮             Ngã sức vị thùy vinh

鑪葷闔不用             Lô huân hạp bất dụng

鏡匣上塵生             Kính hạp thượng trần sinh

綺羅失常色             Ỷ la thất thường sắc

金翠暗無精             Kim thúy ám vô tinh

嘉肴旣忘御             Gia hào ký vong ngự

旨酒亦常停             Chỉ tửu diệc thường đình

顧瞻空寂寂             Cố chiêm không tịch tịch

惟聞燕雀聲             Duy văn yến tước thanh

憂思想連屬            Ưu tư tưởng liên thuộc

中心如宿酲             Trung tâm như túc trình

 漢.      徐幹                 Hán.      Từ Cán

DỊCH:             Thơ tình

Chàng đi bằn bặt tăm hơi

Thiếp còn tóc chải phấn dồi với ai

Chiếc gương phủ bụi biếng soi

Lò đồng than sưởi cũng thôi bỏ hoài

Áo quần bạc phếch trong ngoài

Trâm vàng lười giắt mầu phai sắc mờ

Miếng ngon miệng nhạt hững hờ

Rượu nồng mất thú khề khà ngày xưa

Trông vời trời đát mịt mờ

Vẳng nghe tiếng nhạn vù vù trên không

Sóng buồn dồn dập mênh mông

Ngày đêm tê tái trong lòng như say.

Bài số 22.         詠懷     

                VỊNH HOÀI

灼灼西隤日                Chước chước tây đồi nhật

餘光照我衣                Dư quang chiếu ngã y

廻風吹四壁                Hồi phong xuy tứ bích

寒鳥相因依                Hàn điểu tương nhân y

周周尚銜羽                Chu chu thượng hàm vũ

蛩蛩亦念飢                Cùng cùng diệc niệm ky

如何當路子                Như hà đương lộ tử

磬折忘所歸                Khánh triết vong sở quy

豈爲夸譽名                Khởi vị khoa dự danh

憔悴使心悲                Tiều tụy sử tâm bi

寧與燕雀翔                Ninh dữ yến tước tường

不隨黄鵠飛                Bất tùy hoàng hộc phi

黄鵠遊四海                Hoàng hộc du tứ hải

中路將安歸                Trung lộ tương an quy

 漢.     阮籍                   Hán .     Nguyễn Tịch

DỊCH:          VỊNH HOÀI

Non Tây ánh nắng đã tà

Tia vàng trên chiếc áo ta nhạt dần

Bốn bề gió nổi quay quần

Chim chiều đổ lạnh muôn phần lo âu

Bảo nhau xòe cánh phủ đầu

Âm thầm mưu chước qua cầu đói no

Chim kia còn biết nữa là

Sao ta lại bỏ ý ta lui về

Há vì một tiếng khen chê

Cho thân tiều tụy não nề tâm can

Thà vui chơi với sẻ đàn

Theo chi chim Hộc bang ngàn tung mây

Hộc chơi bốn bể đó đây

Nửa đường đâu biết hướng bay mà về.

Bài số 23.            詠懷     

                    VỊNH HOÀI

夜中不能寐                 Dạ trung bất năng mị

起坐彈鳴琴                 Khởi tọa đàn minh cầm

簿帷鑒明月                 Bạc duy giám minh nguyệt

淸風吹我襟                 Thanh phong xuy ngã khâm

孤鸿號外野                 Cô hồng hào ngoại dã

翔鳥鳴北林                 Tường điểu minh bắc lâm

俳徊將何見                 Bồi hồi tương hà kiến

憂思獨傷心                 Ưu tư độc thương tâm

 漢.     阮籍                   Hán .     Nguyễn Tịch

DICH:             VỊNH HOÀI

Nửa đêm ngủ chẳng được

Ngồi dậy gảy đàn chơi

Màn thưa trăng vằng vặc

Gió mát áo tung bay

Nhạn kêu sương ngoài nội

Chim xào xạc ngàn khơi

Tìm đâu cho thấy mặt

Trơ vơ dạ bồi hồi.

Bài số 24.                            詠懷     

                                      VỊNH HOÀI

嘉樹下成蹊                   Gia thụ hạ thành hề (1)

東園桃與李                   Đông viên đào dữ lý

秋風吹飛藿                   Thu phong xuy phi hoắc

零落從此始                    Linh lạc tòng thử thủy

繁華有憔悴                    Phồn hoa hữu tiều tụy

堂上生荆杞                    Đường thượng sinh kinh kỷ

驅馬舍之去                    Khu mã xả chi khứ

去上西山趾                   Khứ thướng tây sơn chỉ (2)

一身不自保                   Nhất thân bất tự bảo

何況戀妻子                   Hà huống luyến thê tử

凝霜被野草                   Ngưng sương bị dã thảo

歲暮亦云已                  Tuế mộ diệc vân dĩ

 漢.     阮籍                   Hán .     Nguyễn Tịch

DỊCH:                 VỊNH HOÀI

Cây từng hàng tươi tốt

Vườn đào lý hây hây

Gió thu đâu ào ạt

Điêu tàn khắp cỏ cây

Phồn hoa thành đổ nát

Nhà cao gai góc đầy

Lên yên thôi bỏ hết

Vào ẩn chốn non tây

Thân mình giữ chẳng nổi

Vợ con tiếc gì đây

Sương sa đồng bát ngát

Năm qua tối lại ngày.

(1)     Than thân bị ruồng bỏ không đắc dụng.

(2)     Bá Di, Thúc Tề vào ẩn núi Thú Dương, có bài ca “Vào núi Tây hái rau vi”, Từ đó non Tây chỉ ẩn dật

Bài số 25.                         飲馬長城窟行     

                     ẨM MÃ TRƯỜNG THÀNH QUẬT HÀNH

青青河畔草                Thanh thanh hà bạn thảo

綿綿思遠道                Miên miên tư viễn đạo

遠道不可思                Viễn đạo bất khả tư

夙昔夢見之                Túc tích mộng kiến chi

夢見在我傍                Mộng kiến tại ngã bang

忽覺在他鄉                Hốt giác tại tha hương

他鄉各異縣                Tha hương các dị huyện

展轉不可見                Triển chuyển bất khả kiến.

 漢.       蔡邕                  Hán. Sái Ung

DỊCH:       BÀI HÁT: NGỰA UÔNG NƯỚC TRƯỜNG THÀNH

Bờ sông cỏ tốt xanh xanh

Đường dài thăm thẳm ý tình thiết tha

Thiết tha khổ nỗi đường xa

Đêm đêm nằm mộng để mà tới nơi

Bên mình mộng thấy dáng ai

Bỗng như lại ở xứ người đâu đâu

Xứ người làng huyện khác nhau

Thoáng đã bóng nhạt trong đầu mộng tan.

Bài số 26.       雜詩  

                  TẠP THI

漫漫秋夜長                 Mạn mạn thu dạ trường

烈烈北風凉                 Liệt liệt bắc phong lương

展轉不能寐                 Triển chuyển bất năng mị

披衣起彷徨                  Phi y khởi bàng hoàng

彷徨忽已乆                  Bàng hoàng hốt dĩ cửu

白露霑我裳                  Bạch lộ chiêm ngã thường

俯視淸水波                 Phủ thị thanh thủy ba

仰看明月光                 Ngưỡng kháng minh nguyệt quang

天漢回西流                 Thiên Hán hồi Tây lưu

三五正縱横                 Tam ngũ chính tung hoành

草虫鳴何悲                 Thảo trung minh hà bi

孤雁獨南翔                 Cô nhạn độc Nam tường

       漢.       曺丕                Hán.        Tào Phi

DỊCH:          THƠ TẠP

Đêm Thu lắng nghe như dài dằng dặc

Ngoài vi vu gió Bấc buốt thấu xương

Ngủ chẳng được thâu đêm luon trằn trọc

Trỗi ngồi lên khoác áo dạ bàng hoàng

Mải trầm lặng trơ trơ cùng với bóng

Manh áo ngoài đẫm ướt giọt sương rây

Cúi nhìn xuống nước long lanh gợn sóng

Ngẩng trông lên trăng sáng tựa ban ngày

Sông Thiên Hán ngả về Tây xế xế

Lại tuần rằm trong tháng nữa rồi đây

Vùng cỏ ấy sao tiếng trùng buồn thế

Nhạn cô đơn mỏi cánh hướng Nam bay.

Bài số 27.       莊子鼓盆 

              TRANG TỬ CỔ BỒN

堪嗟浮世事              Kham ta phù thế sự

有如花開謝              Hữu như hoa khai tạ

妻死我必埋              Thê tử ngã tất mai

我死妻必嫁              Ngã tử thê tất giá

我若先死時              Ngã nhược tiên tử thời

一場大笑話              Nhất trường đại tiếu thoại

田被他人耕              Điền bị tha nhân canh

馬被他人跨              Mã bị tha nhân khóa

妻被他人戀              Thê bị tha nhân luyến

子被他人駡              Tử bị tha nhân mạ

以此慟傷情                       Dĩ thử đổng thương tình

相看淚不下                      Tương khan lệ bất há

世人笑我不悲傷              Thế nhân tiếu ngã bất bi thương

我笑世人空斷腸              Ngã tiếu thế nhân không đoạn trường

世事若還哭得轉              Thế sự nhược hoàn khốc đắc chuyển

我亦千愁淚萬行              Ngã diệc thiên sầu vạn lệ hàng

      莊子                       Trang Tử

DỊCH:          TRANG TỬ GÕ CHẬU HÁT

Thói đời thật cũng nên buồn

Khác chi hoa nọ nở tàn đổi thay

Vợ mà chết ta đây chôn cất

Ta chết đi vợ ắt lấy chồng

Ta mà chết trước thử trông

Biết bao bêu rếu bên trong bên ngoài

Ngựa mình để mặc người ta cười

Ruộng mình người cuốc xới bừa cày

Vợ mình người khác sang tay

Con mình người mắng đọa đày điêu linh

Tình là thế thế tình là thế

Hơi đâu mà giọt lệ chứa chan

Người che ta chẳng xót thương

Ta chê người chỉ khóc suông ỡm ờ

Việc đời ví khóc mà chuyển được

Ta khóc than sướt mướt từ lâu!

Trang Tử kể cho vợ nghe chuyện người đàn bà quạt mồ chồng cho mộ mau xanh cỏ rrồi mới đi lấy chồng khác. Vợ Trang Tử mắng là bội bạc. Để thử lòng vợ. Trang giả vờ chết. Áo quan còn quàn owr nhà, vợ Trang đã mê theo trai ( Trang hóa thân ). Chàng trai vờ đau bụng đòi ăn óc người mới chết. Vợ Trang vác vồ đập sang chồng. Trang nhỏm dậy. Vợ xấu hổ tự tử. Trang làm bài hát trên này.

Bài số 28.       李陵別蘇武 

            LÝ LĂNG BIỆT TÔ VŨ

                              I

良時不再至                 Lương thời bất tái chí

離别在須臾                 Ly biệt tại tu du

屛營戵路側                 Bình doanh cù lộ trắc

執手野踟蹰                 Chấp thủ dã trì trù

Bài số 29.                  II

携手上河梁                  Huề thủ thướng hà lương

遊子暮何之                  Du tử mộ hà chi

徘徊蹊路側                  Bồi hồi hề lộ trắc

悢悢不能辭                  Lãng lãng bất năng từ

Bài số 30.                 III

嘉會難再遇                Gia hội nan tái ngộ

三載爲千秋                Tam tải vi thiên thu

臨河濯長纓                 Lâm hà trạc trường anh

念子悵悠悠                 Niệm tử trướng du du

 六朝. (1)                                 無名

(1)     Lục Triều (220 – 589 ). Đông Ngô; Đông Tấn; Tống; Tề; Lương; Trần.

DỊCH:        LÝ LĂNG BIỆT TÔ VŨ. (1)

                   I

Ngày vui không trở lại

Chia lìa trong phút giây

Bên đường lòng tê tái

Dùng giằng chửa rời tay.

            

                  II

Lên cầu tay cầm tay

Bác ngủ đâu đêm nay

Bên đường buồn nấn ná

Chưa nỡ biệt nhau ngay

               III

Khó còn ngày gặp mặt

Ba năm tưởng ngàn thâu

Xuống song giặt vải mũ (2)

Nhớ ai vô hạn sầu.

(1)     Tô Vũ đi sứ sang nước Hồ bị vua Hồ giừ lại bắt chăn dê 18 năm. Sau nhờ Vương Chiêu Quân xin cho mới được về Hán. ( Truyện Chiêu Quân)

(2)     Giải mũ kẻ đi hòa Phiên.

Bài số 31.            楊叛兒   

                DƯƠNG BẠN NHI (1)

歡欲見蓮時                Hoan dục kiến liên thì

移湖安屋裏                Di hồ an ốc lý

芙蓉繞牀生                Phù dung nhiễu sàng sinh

眠卧抱蓮子                Miên ngọa bão liên tử

 六朝.                              Lục Triều

DỊCH: 

Lòng yêu sen thiết tha

Đầm sen khiêng để nhà

Quanh giường chờ sen nở

Chung gối với hồn hoa.

Bài số 32.       讀曲歌  

               ĐỘC KHÚC CA (1)

打殺長鳴鷄                     Đả sát trường minh kê

彈去烏臼鳥                     Đạn khứ ô cữu điểu

願得連暝不復曙             Nguyên đắc liên minh bất phục thị

一年都一曉                     Nhất niên đô nhất hiểu.

 六朝.                              Lục Triều

DỊCH:

Gà kia đem giết thẳng tay

Đạ đây, ô cữu, cho mày một viên

Mong sao đêm tiếp liền đêm

Một năm trời chỉ sáng lên một lần.

(1)     Dương bạn nhi; Đọc khúc ca; Tử dạ ca..v..v.. đều là những khúc, điệu thường dùng để diễn tả diễm ý, diễm từ.

(2)     Ô cữu: Giống như chim hót buổi bình minh.

Bài số 33.     子夜歌  

                 TỬ DẠ CA

                       I

初寒八九月                  Sơ hàn bát cửu nguyệt

獨纒自絡絲                  Độc triền tự lạc ti

寒衣尚未了                  Hàn y thượng vị liễu

郎喚儂底爲                  Lang hoán nùng để vi

 六朝.                              Lục Triều

DỊCH:

Vào đông tháng tám vừa qua

Lòng như chỉ rối việc nhà ngổn ngang

Vá may áo rét dở dang

Việc còn chưa hết, hỏi chàng gọi chi?

Bài số 34.               II

擥栚北窗臥             Lãm trẩm bắc song ngọa

郎來就儂嬉             Lang lai tựu nùng hi

小喜多唐突             Tiểu hỷ đa đường đột

相憐能幾時             Tương lân năng kỷ thì

DỊCH:

Dưới song phía Bắc em nằm

Chàng kề bên gối sát kề lân la

Đã nhiều đường đột đôi ta

Yêu nnhau phỏng được ngày giờ là bao.

Bài số 35.              III

夜長不得眠                     Dạ trường bất đắc miên

明月何灼灼                     Minh nguyệt hà trước trước

想聞散唤聲                     Tương văn tán hoán thanh

虛應空中諾                     Hư ứng không trung nặc

DỊCH:

Băn khoăn thao thức đêm trường

Mảnh trăng vằng vặc như nhường trêu ngươi

Lắng tai nghe ngỡ tiếng ai

Vọng không lên tiếng trả lời rằng vâng.

Bài số 36.                  IV

春林花多媚                  Xuân lâm hoa đa mị

春鳥更多哀                  Xuân điểu cánh đa ai

春風復多情                  Xuân phong phục đa tình

吹我羅裳開                  Xuy ngã la thường khai.

DỊCH:

Hoa xuân muôn vẻ trên rừng

Chim xuân đua hót nghe chừng buồn tênh

Gió xuân rõ khéo đa tình

Bỗng đâu thổi tạt quần mình tung bay.

Bài số 37.           從軍行 

              TÒNG QUÂN HÀNH

苦哉邊地人                Khổ tai biên địa nhân

一歲三從軍                Nhất tuế tam tòng quân

三子到焞煌                Tam tử đáo Đôn Hoàng

二子詣隴西                Nhị tử nghệ Lũng Tây

五子遠鬪去                Ngũ tử viễn đấu khứ

五婦皆懷身                Ngũ phụ giai hoài thân

…………..

(下缺)                                 (Hạ khuyết)

 晉.          左边年               Tấn.          Tả Biên Niên

DỊCH:          BÀI CA TÒNG QUÂN

Khổ thay dân chúng biên tần

Một năm ba bận sung quân chiến trường

Đôn Hoàng ba đứa lên đường

Lũng Tây hai đứa một phương ải ngoài

Năm con chiến đấu xa xôi

Năm dâu dạ chửa đứng ngồi bơ vơ.

Bài số 38.                天情       

                        THIÊN TÌNH

青天瑩如鏡                    Thanh thiên oánh như kính

凝津平如研                     Ngưng tân bình như nghiên

落帆修江渚                     Lạc phàm tu giang chử

悠悠極長瞑                     Du du cực trường miên.

 晉.          湛方生              Đam phương Sinh

DỊCH:          TRỜI TẠNH

Thanh thiên oánh như kính

Ngưng tân bình như nghiên

Lạc phàm tu giang chử

Du du cực trường miên.

Bài số 39.                       失題 

                                     THẤT ĐỀ

君如秋日雲                   Quân như thu nhật vân

妾似穴中煙                   Thiếp tự huyệt trung yên

高下理自殊                   Cao hạ lý tự thù

一乖兩絕天                   Nhất quai lưỡng tuyệt thiên

 晉.          郭璞               Tấn.         Quách Phác

DICH:              MẤT ĐỀ

Chàng tựa áng mây thu lãng đãng

Thiếp như làn khói hãm hang sâu

Thấp cao đành nhẽ khác nhau

Thả ra cùng vượt lên bầu trời xanh.

Bài số 40.                 情詩    

                          TÌNH THI

居歡惜夜促               Cư hoan tích dạ xúc

在戚怨宵長               Tại thích oán tiêu trường

拊栚獨嘯歎               Phụ trẩm độc thiếu thán

感慨心内傷               Cảm khái tâm nội thương

 晉.          張華               Tấn.    Trương Hoa.

DỊCH:                 THƠ TÌNH

Khi vui tiếc đêm ngắn

Sầu muộn oán đêm dài

Thở than bên gối chếch

Cảm khái dạ bồi hồi.

                      

                                                                                       (Còn tiếp)