LTS. Một bức tranh muốn được đánh giá có mang tính nghệ thuật nghiêm túc thì tự thân nó phải chứa đựng đầy đủ hai yếu tố chính. Đó là tri và hành. Có tri. Nghĩa là có ý tưởng muốn chuyển tải. Có hành. Cũng phải hiểu là có kỹ thuật, có kỹ năng điêu luyện. Nếu như. Đầu tới mà tay không tới. Trở thành vụng về non nớt. Ngược lại.
TÁC PHẨM "CÂU CHUYỆN VỀ HOA TULIP".
Hình 01. Họa sĩ Tri Duc. Câu chuyện về hoa Tulip. Sơn dầu trên bố. Kích thước: 55cm x 65cm. Năm vẽ: 2009. Chữ ký góc phải dưới.
Hoa Tulip còn có tên gọi “ Uất kim Hương ”. Một loại hoa được cho rằng phát nguồn
từ vùng Ba Tư và Thổ nhĩ Kỳ. Tên gọi Tulip được lấy từ chữ “ Tulipa ”. Có nghĩa
là khăn xếp đội đầu của người vùng Trung Đông. Sau đó được người Hà Lan khai
thác và phát triển gắn cho nó nhiểu biểu tượng…
"... Loài hoa có dáng hình xinh xắn như chiếc chuông trở ngựợc, vững vàng trên ngự trên cuống hoa rắn chắc kết hợp thành một thế đứng thật uy nghi nhưng không kém phần duyên dáng dịu dàng nhờ cánh lá xanh muớt thon dài ôm theo cọng hoa huớng trục thẳng. Mềm nhưng không mềm, cứng nhưng không rắn đó là đặc điểm nổi bật nhất của tulip. Bên ngoài yếu đuối nhưng bên trong thì mạnh mẽ, quyết đoán luôn tràn đầy nhựa sống....
Hoa tulip trắng mang ý nghĩa: tỏ lòng
yêu quý, biểu tượng của sự sang trọng, kiêu sa. Một tình yêu thuần khiết.
Theo truyền thuyết thì Tulip là tên của
cô gái út trong một gia đình gồm toàn 7 chị em gái. Con út một người chăn cừu
làm thuê cho tên điền chủ Hamit Nàng có tên Tulip rất thích ca hát và nhảy múa
và cô có ước vọng được suốt đời đem tiếng hát và điệu múa để cho mọi người được
hạnh phúc và vui tươi. Tên điền chủ phát hiện được vẻ đẹp của nàng Tulip nên đã
bắt cóc nhốt nàng trong một căn phòng trong dinh thự của hắn. Không rõ bao
nhiêu năm… Mỗi khi mùa Xuân vừa đến thì nỗi buồn nhớ núi non, nhớ những con
suối chảy rì rào và tiếng chim ca bỗng dày vò Tulip khôn nguôi, khiến nàng phải
đi đến quyết định: Hoặc là chết hoặc là trở về với tự do .
Một
bữa nọ, Tulip lại bên cửa sổ phóng tầm mắt qua lỗ khe nhỏ nhìn xuống phía dưới.
Nàng phát hiện ra ở ngay dưới chân cửa sổ có vô số những mảnh chai, kính vỡ -
đó chính là cái bẫy, nếu tù nhân nữ nào liều mạng phá cửa sổ bỏ trốn thì sẽ bị
cứa đứt chân.
Sau đó nàng được các chị giải cứu nhưng
không chạy thoát và nàng Tulip đã tự tử chết.
“ Sáng hôm sau, Hamit cùng
lũ lâu la mò lên đỉnh núi cao tuyết phủ. Trước mắt chúng hiện ra một cảnh tượng
kì lạ: trên bãi tuyết trắng lạnh có cơ man những bông hoa đỏ đã bừng nở. Ngày
nay cứ vào mùa xuân thì người ta lại thấy những bông hoa đỏ tươi mọc san sát
bên sườn đồi Derapsan và từ đó loài hoa đó có tên là Tulip .”
( Nguồn Facebook. Trang chủ " Hoa Saigon " )
( Nguồn Facebook. Trang chủ " Hoa Saigon " )
Nhìn vào tổng thể bức tranh hoa tulip trước mắt. Nếu nói rằng đây là một tác phẩm thuộc giòng tĩnh vật. Không sai! Hoặc giả cho là đây một bức tranh mượn giòng tĩnh vật để mô tả một câu chuyện. Cũng không lấy gì là không phải! Thông thường mọi người hiểu tranh tĩnh vật là thể loại vẽ miêu tả những sự vật trong trạng thái tĩnh, không tự di chuyển với nét đẹp tự thân của bản thể. Vì vậy mà những bức tranh vẽ tĩnh vật đa phần có khuynh hướng mượt mà dễ thương thông qua cách mô tả điêu luyện của tác giả, nó đem đến cho người thưởng ngoạn sự cảm thụ khá đầy đủ về những nét hoa mỹ của vật chúng được diễn cảm trong tranh. Nhìn vào tác phẩm hoa Tulip của họa sĩ Tu Duc trên. Rất dễ cho rằng đây là bức tranh tĩnh vật bình thường. Sự ngộ nhận này sẽ khó giải thích nếu chúng ta chưa đọc được hết những điều mà tác giả muốn gởi gắm vào hình họa, màu sắc và bố cục, cũng như chưa tìm hiểu kỹ về chủ đề tác phẩm. Để tránh chuyện ngộ nhận. Ta thử đào sâu vào một số khía cạnh hiển hiện nơi tác phẩm này để xem tác giả muốn chuyển tải điều gì cho người xem khi đứng trước nó.
MÔ TẢ THEO HÌNH HỌA TRÊN BỨC TRANH.
Duy nhất một đóa Tulip trắng với những cánh hoa úp chặt vào nhau, đôi chỗ ửng rõ một sắc màu như thể bị bầm dập rỉ máu. Đóa hoa có dáng quả chuông lật ngửa, đính trên cái cuống dài có một phiến lá dày dặn, lộ hẳn phần sống lá như một vệt trắng đang trong tư thế vặn mình vươn lên rất mạnh mẽ. Nhánh hoa Tulip được đặt ở vị trí trung tâm bị bó chặt bởi một cái khung hình chữ nhật trông như cái cửa lăng kính cáu bụi loang lổ bên cạnh những thanh dài ngắn khác nhau trông như những ngọn chông hoen rỉ đã trải qua bao mùa mưa nắng dãi dầu khiến đóa hoa nổi bật giữa vùng không gian xám ngắt nhạt nhòa sương khói đầy thê lương và u uẩn. Tất cả những dữ kiện mà tác giả áp đặt chung quanh đóa hoa Tulip đã làm cho người thưởng lãm cảm nhận được sự lạnh lẽo, tù túng mặc dù chủ thể trong tư thế đang vươn lên rất mạnh mẽ.
Phải chăng tác giả muốn thuật lại truyền thuyết về hoa Tulip? Về thân phận hẩm hiu của một người con gái bị giam hãm tù đày trong căn phòng giá lạnh đầy máu và nước mắt trong lâu đài của kẻ quyền lực? Phải chăng, đây chính là tâm trạng, thời khắc nàng Tulip cô đơn đứng bên cửa sổ đã bị bưng kín, phóng tầm nhìn ra xa, mà trong tâm hồn đầy những ước mơ nỗi nhớ cùng niềm khát khao được sống một cuộc sống thường nhật như đã từng cùng với nàng vui đùa ca hát dưới bầu trời trong sáng tươi mát…
Chính vì khi đã đọc và hiểu được trọn vẹn cái truyền thuyết về loại hoa tulip này và nhìn vào cách thể hiện của tác giả nơi bức tranh làm cho ta không còn thuần ý đây là bức họa tĩnh vật thông thường mà nó mang đến cho người xem một ý nghĩ khác. “ Chuyện kể ”.
Cauminhngoc
06/05/2015
